Nadat we in het blog van Tambre andere aandoeningen hebben besproken die bij vrouwen voorkomen, zoals endometriose, myomen of adenomyose, legt Dr. Esther Marbán vandaag uit wat endometrium hyperplasie is, door 5 vragen te beantwoorden.
Endometriumhyperplasie is een overgroei van kliercellen in het endometrium (het baarmoederslijmvlies: de binnenste laag van de baarmoeder die tijdens de menstruatie wordt afgestoten) veroorzaakt door langdurige, chronische blootstelling aan oestrogeen. Enkele risicofactoren voor endometriumhyperplasie zijn zwaarlijvigheid, chronische anovulatie of hormoonvervangingstherapie op basis van oestrogeen. In alle gevallen is er sprake van een chronisch hyperoestrogene omgeving die niet wordt gecompenseerd door het effect van progesteron. Endometriumhyperplasie is zeldzaam bij vrouwen jonger dan 30 jaar en komt iets vaker voor vanaf 45-50 jaar.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Het meest voorkomende symptoom is abnormale baarmoederbloeding, hoewel dit niet bij alle patiënten het geval is. Op een echografie laat zich vaak een verdikking van het baarmoederslijmvlies zien (meer dan ongeveer 15 mm bij vrouwen die ongesteld zijn en meer dan 5 mm bij postmenopauzale vrouwen). De bevestigingsdiagnose is altijd histologisch, dat wil zeggen dat er een monster van het baarmoederslijmvlies wordt genomen door middel van een endometriumbiopsie (verkregen door hysteroscopie, curettage, enz.) en dat na beoordeling door de pathologisch-anatomische dienst de definitieve diagnose wordt gesteld. De diagnose is belangrijk omdat het een verschijnsel is dat kan evolueren naar endometriumkanker.
Zijn er gradaties of is er een classificatie naar gelang hoe mild of ernstig het is?
Ja, hyperplasie is geclassificeerd in:
- Eenvoudige endometriumhyperplasie: overgroei van endometriumcellen, maar goedaardig van aard. Zeer geringe kans op kwaadaardigheid na verloop van tijd.
- Complexe endometriumhyperplasie: grotere celveranderingen en een grotere kans op kwaadaardige vormen dan de eenvoudige vorm.
- Atypische endometriumhyperplasie: atypische cellulaire veranderingen maar geen aantasting. De indeling van eenvoudige of complexe hyperplasie wordt verder onderverdeeld in ‘met’ of ‘zonder atypische cellen’. Eenvoudige of complexe hyperplasie met atypische cellen kan vaker leiden tot kwaadaardige vormen en zal vaker overgaan in endometriumkanker.
Is het doorgaans gerelateerd aan andere pathologieën?
Ja, endometrium hyperplasie wordt meestal gediagnosticeerd bij vrouwen met:
– Obesitas en Diabetes.
– Polycysteus ovarium syndroom
– Bepaalde oestrogeen-producerende eierstoktumoren.
– Bepaalde vormen van erfelijke kanker waarbij darmkanker gepaard gaat met endometriumkanker (syndroom van Lynch).
Is er een remedie of behandeling?
Ja, in de meeste gevallen van endometriumhyperplasie zonder atypische cellen, verdwijnt de aandoening met een progestageenbehandeling van 3-6 maanden. Er moet altijd een vervolgbiopsie worden verricht om te bevestigen dat de aandoening is verdwenen.
Evenzo wordt aanbevolen de bijkomende risicofactoren weg te nemen: gewichtsverlies bevorderen bij patiënten die aan zwaarlijvigheid lijden en patiënten die niet regelmatig ovuleren ertoe aanzetten dit te doen om de hyperoestrogene omgeving te verminderen.
In gevallen van hyperplasie met atypische cellen is hysterectomie (verwijdering van de baarmoeder) de voorkeursbehandeling, omdat dit als pre-maligne aandoeningen worden beschouwd. Bij een jonge patiënte met een zwangerschapswens en een regelmatige menstruatie, zonder bijkomende risicofactoren van erfelijke kanker, kan een conservatieve behandeling met progestagenen worden overwogen, met frequente en uitvoerige controles om te beoordelen of de aandoening verbetert.
Heeft het invloed op de vruchtbaarheid? Als er een vrouw met endometriumhyperplasie bij Tambre komt, wordt er dan een specifiek protocol gevolgd?
Zoals elke aandoening in het baarmoederslijmvlies (de plaats waar de zwangerschap plaats zal vinden) kan dit een negatieve invloed hebben op de innesteling van een embryo. Daarom wordt, wanneer de diagnose is gesteld, de juiste behandeling uitgevoerd en wanneer de aandoening is verholpen, wordt de desbetreffende geassisteerde voortplantingstechniek voortgezet.
